Τις προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τις εξαρτήσεις παρουσίασε, την Τρίτη 25 Απριλίου, το τμήμα Υγείας (Ομάδα Ψυχικής Υγείας και Εξαρτήσεων) της Κεντρικής Επιτροπής και η ΕΠΕΚΕ Υγείας του κόμματος.

Στην εκδήλωση που συντόνισαν ο Αντώνης Ραυτόπουλος, η Κωνσταντίνα Εικοσιπεντάρχου και η Γεωργία Καρκανίδα, πήραν τον λόγο ο Ανδρέας Ξανθός, ο Κώστας Αρβανίτης, ο Νάσος Ηλιόπουλος και ο Χρύσανθος Γεωργίου. Τις θέσεις του κόμματος για το ζήτημα παρουσίασαν ο Γιώργος Παναγής, ο Δημήτρης Κολοκάθης και ο Δήμος Φωτόπουλος, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε και ο Γιάννης Μπασκόζος.

«H αντιμετώπιση των εξαρτήσεων περιλαμβάνεται στο πρόταγμα της καθολικής πρόσβασης του πληθυσμού σε δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες υγείας, με έμφαση στη φροντίδα και στις ανάγκες του. Οι κοινωνικές ανισότητες είναι παράγοντες που τροφοδοτούν και ενισχύουν τις εξαρτήσεις. Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις νοούνται μέσα από πολιτικές άρσης του κοινωνικού αποκλεισμού που προκαλεί η εξάρτηση και της κοινωνικής ένταξης των ατόμων», επισημαίνει στο σχετικό έντυπο υλικό ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Έτσι, «η αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος της εξάρτησης θεμελιώνεται στην παραδοχή πως ο πολίτης με προβλήματα εξάρτησης οφείλει να αντιμετωπίζεται ως άτομο που χρειάζεται ιατρική, ψυχολογική και κοινωνική φροντίδα και όχι ως παραβάτης. Το σύνθημα “κανένας χωρίς φροντίδα”, αναφέρεται όχι μόνο στην εξασφάλιση πρόσβασης στις διαθέσιμες υπηρεσίες, αλλά και στην κάλυψη όλων των αναγκών και στην εξάλειψη των κοινωνικών και υγειονομικών ανισοτήτων, που θα συμβάλλουν ουσιαστικά στην κατεύθυνση της κοινωνικής ένταξης».

 

Ολιστική αντιμετώπιση

 

Έχοντας αυτά ως βασικές αρχές στο ζήτημα των εξαρτήσεων, ο Γιώργος Παναγής, ψυχολόγος, καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης, εξήγησε πως για την ολιστική αντιμετώπιση του φαινομένου των εξαρτήσεων απαιτείται η ανάπτυξη συνεκτικής και συντονισμένης πολιτικής σε εθνικό και τοπικό επίπεδο στους παρακάτω τομείς:

Πρόληψη: εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού σε υγιείς τρόπους ζωής. Αναχαίτιση της αυξητικής τάσης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, καθώς και των συμπεριφορικών εξαρτήσεων στον νεανικό πληθυσμό. Ανάπτυξη προληπτικών προγραμμάτων και προγραμμάτων έγκαιρης παρέμβασης.

Εστιασμένη, έγκαιρη παρέμβαση: Στοχευμένες και εξειδικευμένες παρεμβάσεις σε άτομα, ομάδες και οικογένειες που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εμπλακούν στη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών ή να αναπτύξουν εξαρτητικές συμπεριφορές και σε άτομα που πειραματίζονται ήδη με τέτοιου είδους συμπεριφορές.

Μείωση βλάβης: Καθολική πρόσβαση σε υπηρεσίες μείωσης βλάβης. Ενίσχυση/αναβάθμιση των προγραμμάτων μείωσης βλάβης με παροχή υπηρεσιών υγείας, ψυχοκοινωνικής φροντίδας και κοινωνικής πρόνοιας στους ενεργούς χρήστες ουσιών, προγράμματα ανταλλαγής βελονών και συρίγγων. Ανάπτυξη χώρων εποπτευόμενης χρήσης στις μεγάλες πόλεις, προγράμματα πρόληψης και αντιμετώπισης υπερδοσολογίας, προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης ανέργων χρηστών. Ανάπτυξη υπηρεσιών υποστήριξης αστέγων στις μεγάλες πόλεις. Ανάπτυξη προγραμμάτων μείωσης της βλάβης στις φυλακές, εξασφάλιση πρόσβασης σε υπηρεσίες μείωσης βλάβης κατά την κράτηση υποδίκων πριν από τη δίκη.

Θεραπεία: Αποδοχή του πλουραλισμού και της διαφορετικότητας των θεραπευτικών προσεγγίσεων και προγραμμάτων. Εξατομικευμένη αντιμετώπιση και ενίσχυση υπαρχόντων δομών και δημιουργία νέων υπηρεσιών που να ανταποκρίνονται σε νέες και ανερχόμενες εξαρτήσεις από ουσίες, καθώς και σε συμπεριφορικές εξαρτήσεις. Δημιουργία μεικτών θεραπευτικών παρεμβάσεων.

Ποινική αντιμετώπιση του εξαρτημένου/παρεμβάσεις εντός του σωφρονιστικού συστήματος: Πολύπλευρη υποστήριξη εξαρτημένων ατόμων εντός του σωφρονιστικού συστήματος και πλήρης παροχή υπηρεσιών υγείας. Εναλλακτικές συνθήκες κράτησης εφόσον επιτυγχάνεται η ουσιαστική αλλαγή της συμπεριφοράς των ατόμων με προβλήματα εξάρτησης. Συστηματική εκπαίδευση στο σωφρονιστικό προσωπικό. Υποστήριξη και κινητοποίηση για την επανένταξη μετά την αποφυλάκιση. Ανάπτυξη όλων των τύπων προγραμμάτων εντός του συνόλου των φυλακών και διασύνδεσή τους. Δηλαδή, προγράμματα υποκατάστασης, προγράμματα συμβουλευτικής και κινητοποίησης, προγράμματα απεξάρτησης, προγράμματα εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και διασύνδεσης με την αγορά εργασίας.

Επανένταξη/πρόληψη υποτροπής: Ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης ατόμων που ολοκληρώνουν οποιοδήποτε πρόγραμμα απεξάρτησης. Ανάπτυξη/ενίσχυση προγραμμάτων πρόληψης υποτροπής. Δημιουργία μεικτών θεραπευτικών παρεμβάσεων. Παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, νομικής υποστήριξης, κατάρτισης και εκπαίδευσης, εύρεσης στέγης και εργασίας. Ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας μέσω ΚΟΙΝΣΕΝ.

Κοινωνική πολιτική/άρση αποκλεισμού: Εξασφάλιση στέγης και αξιοπρεπούς διαβίωσης με προτεραιότητα στη στέγαση. Επίλυση των κοινωνικών προβλημάτων των ανηλίκων χωρίς υποστηρικτικό πλαίσιο. Υιοθέτηση πολιτικής που είναι στενά συνυφασμένη με την κοινωνική δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

 

Προτεραιότητες εθνικού σχεδιασμού

 

Με τη σειρά του, ο Δημήτρης Κολοκάθης, εκπαιδευτικός/κοινωνιολόγος και πρόεδρος ΣΕ ΚΕΘΕΑ μίλησε για τα χρόνια δομικά προβλήματα στο πεδίο των εξαρτήσεων. Όπως σημείωσε, όλες οι υπηρεσίες είναι οργανωμένες κυρίως γύρω από τις ιδιαίτερες πολιτικές των οργανισμών και όχι στη βάση ενός συνεκτικού εθνικού σχεδιασμού. Για τους λόγους αυτούς, «θεωρούμε ότι χρειάζεται άμεσα να ξεκινήσει ένας διάλογος που να εμπλέκει, πέρα από τους ειδικούς των εξαρτήσεων, τους νομικούς, τους κοινωνικούς επιστήμονες και ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας για μια ουσιαστική εθνική πολιτική, η οποία θα στοχεύει στην αντικατάσταση της ποινικής αντιμετώπισης του χρήστη ψυχοδραστικών ουσιών με πολιτικές αποτροπής της χρήσης, στη θεσμοθέτηση διαδικασιών που θα οδηγούν στις κατάλληλες δομές αντιμετώπισης της εξάρτησης όπου απαιτείται και θα λαμβάνει υπόψη τις καλές πρακτικές διεθνών οργανισμών και άλλων χωρών (EMCDDA, Πορτογαλία κλπ)».

Ως βασικές προτεραιότητες, λοιπόν, του εθνικού σχεδιασμού προτάσσονται οι:

  •  
  • Αναβάθμιση του συντονισμού και της συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών με εργαλεία τη δημιουργία της Εθνικής Αρχής Εξαρτήσεων (κεντρικο-συντονιστικό επίπεδο), την τομεοποίηση των υπηρεσιών αντιμετώπισης των εξαρτήσεων (τοπικό επίπεδο - συνεργασία στο πεδίο) και τη δημιουργία ενιαίων πρωτοκόλλων αξιολόγησης και παραπομπής περιστατικών (θεραπευτικό επίπεδο – εξατομικευμένη αντιμετώπιση περιστατικών).
  •  
  • Παρεμβάσεις σχετικά με την ποινική αντιμετώπιση της χρήσης ψυχοδραστικών ουσιών και των ατόμων με προβλήματα εξάρτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα. Αξιολόγηση και πιστοποίηση των υπηρεσιών αντιμετώπισης των εξαρτήσεων, στενή παρακολούθηση και υποχρεωτική αδειοδότηση των ιδιωτών που δραστηριοποιούνται στον χώρο.
  •  
  • Αναβάθμιση του δικτύου θεραπευτικών υπηρεσιών, ώστε να καλύπτονται οι σύγχρονες ανάγκες: υπηρεσίες για αλκοόλ και συμπεριφορικές εξαρτήσεις, όπως το διαδίκτυο και τα τυχερά παιχνίδια, έγκαιρη παρέμβαση σε νέους που βρίσκονται σε αρχικά στάδια ανάπτυξης εξαρτητικών συμπεριφορών. Υποστήριξη της στέγασης ατόμων χωρίς υποστηρικτικό περιβάλλον σε όλα τα στάδια της κινητοποίησης/θεραπείας (πχ άτομα σε θεραπεία υποκατάστασης, έφηβοι χωρίς υποστηρικτικό περιβάλλον όπως προσφυγόπουλα). Εφαρμογή μεικτών θεραπευτικών παρεμβάσεων, όπως πχ θεραπευτική κοινότητα με χορήγηση ψυχιατρικής αγωγής ή/και υποκατάστασης σε άτομα που έχουν ανάγκη κ.α.

 

Το νέο μοντέλο σχεδιασμού – συντονισμού

 

Τέλος, ο Δήμος Φωτόπουλος, ψυχίατρος Εξαρτήσεων, πρώην αντιπρόεδρος ΟΚΑΝΑ, παρουσίασε το νέο μοντέλο σχεδιασμού και συντονισμού για τις εξαρτήσεις, προκειμένου να διασφαλίζεται η συνέργεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων, η ισότητα στην πρόσβαση και χρήση υπηρεσιών, η αξιολόγηση σχεδιασμού, αποτελεσματικότητας και ποιότητας των παρεμβάσεων, η ερευνητική αποτύπωση της κατάστασης των εξαρτήσεων στη χώρα, η διασύνδεση των υπηρεσιών απεξάρτησης με τις υπηρεσίες του ΕΣΥ και των ΚΨΥ, με έμφαση στην ΠΦΥ και η θεραπευτική συνέχεια του εξυπηρετούμενου μεταξύ των οργανισμών απεξάρτησης.

Πρόκειται για ένα νέο, αποκεντρωμένο μοντέλο σχεδιασμού και συντονισμού δράσεων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο με τη δημιουργία Εθνικής Αρχής για τις Εξαρτήσεις και Τοπικών Επιτροπών για την Αντιμετώπιση των Εξαρτήσεων (σε επίπεδο περιφέρειας, διασυνδεδεμένων με την Εθνική Αρχή).

  •  
  • Η Εθνική Αρχή για τις Εξαρτήσεις θα απαρτίζεται από μέλη που ορίζονται από την Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής μετά από πρόταση του υπουργού Υγείας, εκπροσώπους συναρμόδιων υπουργείων (Παιδείας, Εργασίας), της αυτοδιοίκησης και εκπροσώπους των οργανισμών, ΕΚΤΕΠΝ κλπ. Στην Εθνική Αρχή εντάσσονται οι αρμοδιότητες του Εθνικού Συντονιστή και συμμετέχει το ΕΚΤΕΠΝ διατηρώντας τη δομή του. Η αρχή θα υπάγεται στον υπουργό Υγείας. Οι διυπουργικές επιτροπές του ν. 4139/13 αντικαθίστανται από την Εθνική Αρχή για τις Εξαρτήσεις και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις εξαρτήσεις θα εγκρίνεται σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Κύριο αντικείμενο της Εθνικής Αρχής Εξαρτήσεων θα είναι 1) η κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το σύνολο των εξαρτήσεων σε κεντρικό επίπεδο, 2) η συστηματική έρευνα για την κατάσταση στο πεδίο των εξαρτήσεων στη χώρα, 3) ο συντονισμός των οργανισμών για την εφαρμογή του εθνικού σχεδίου δράσης, 4) η αξιολόγηση του σχεδιασμού, της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των παρεμβάσεων, 5) η εποπτεία του πεδίου και τη λειτουργία των οργανισμών και των δομών με βάση τις εθνικές προδιαγραφές, 6) η πιστοποίηση των ιδιωτικών δομών με βάση τις προδιαγραφές, 7) η πιστοποίηση των επαγγελματιών του πεδίου.
  •  
  • Οι Τοπικές Επιτροπές για την Αντιμετώπιση των Εξαρτήσεων ανά περιφέρεια, θα έχουν κύριο αντικείμενο: 1) την εξειδίκευση και τον λειτουργικό συντονισμό των μονάδων αντιμετώπισης των εξαρτήσεων στο επίπεδο της τοπικής κοινότητας και στο πλαίσιο του εθνικού σχεδιασμού, 2) την προώθηση της διασύνδεσης και των συνεργειών των μονάδων για τις εξαρτήσεις μεταξύ τους, ώστε να καλύπτουν το σύνολο των αναγκών των τοπικών κοινωνιών και με τις δομές υγείας και κοινωνικής φροντίδας.
  •  

 

ΓΙΑ ΤΗΝ 
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, 
ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ
ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ

Copyright © 2025 - All rights reserved

 | 

Developed by © Jetnet